Jak działa oko

Jak działa oko

Oko ludzkie

  • Oko to złożony i wrażliwy organ. Różne choroby oczu mogą osłabiać wzrok, są nieprzyjemne lub w niektórych przypadkach mogą trwale uszkodzić wzrok. Ważne są regularne wizyty u okulisty, szczególnie w przypadku problemów ze wzrokiem, by istniała możliwość wczesnego rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

  • Percepcja wizualna

    Percepcja wizualna

    Oko należy do narządów zmysłów i jest odpowiedzialne za percepcję wzrokową. Najważniejsze elementy oka, które umożliwiają widzenie to rogówka, tęczówka, soczewka, siatkówka, plamka żółta i nerw wzrokowy.

    Załamywanie światła
    Rogówka jest wypukła i przezroczysta. Chroni oko i przepuszcza światło. Jej krzywizna sprawia, że światło wpada do wnętrza oka.

    Tęczówka nadaje oczom wyjątkowy kolor i działa jak szczelina. W zależności od warunków świetlnych zmienia wielkość otworu (źrenicę) i w ten sposób kontroluje ilość światła przechodzącego przez źrenice i wpadającego do oka.

    Soczewka leży za tęczówką i tworzy obraz tego, co widzimy na siatkówce. Jest giętka, a jej kształt zależy od mięśnia rzęskowego, który ją otacza. Krzywizna zmieniana w ten sposób wyznacza "długość fal" padających na soczewkę, tak by oko mogło się dostosować do patrzenia z różnej odległości.

    Przetwarzanie światła
    Siatkówka znajduje się wewnątrz oka. Służy jako obszar projekcji. Obraz utworzony na siatkówce jest rejestrowany przez komórki nerwowe (pręciki i czopki) i przetwarzany na impulsy nerwowe. Stożki są odpowiedzialne za widzenie kolorów, a pręciki za rozróżnianie pomiędzy jasnością a ciemnością.

    Plamka żółta znajduje się dokładnie z tyłu oka, najdalej od soczewki. To punkt najostrzejszego wzroku; tutaj znajdują się tylko stożki i to w dużej ilości.

    Nerw wzrokowy przenosi sygnały zbierane przez komórki nerwowe w siatkówce do mózgu, który tworzy obrazy, które widzimy. To tutaj sygnały z komórek nerwowych są interpretowane po raz pierwszy przez pryzmat naszych wspomnień i doświadczeń.


Funkcja zdrowego oka

  • Jak widzimy?

    Jak widzimy?

    Światło pada na siatkówkę, przechodząc wcześniej przez rogówkę i soczewkę. Podczas tego procesu ukierunkowane światło trafia w punkt siatkówki. Oko może zmieniać kąt padania światła w swoim wnętrzu na wiele sposobów.

    Tęczówka zmienia się w zależności od warunków świetlnych: kiedy jest ciemno źrenice poszerzają się, wpuszczając więcej światła do wnętrza oka; w silnym świetle źrenice zwężają się, tak by mniej światła wpadło do oka.

    Mięsień rzęskowy, który otacza soczewkę, jak pierścień, nadaje kształt soczewki, zmieniając jej krzywiznę. By wyostrzyć widzenie przedmiotów znajdujących się w pobliżu soczewka staje się bardziej zakrzywiona, co powoduje większe zagięcie światła. Z drugiej strony, jeśli chcesz skupić wzrok na przedmiotach położonych w oddali, soczewka ulega rozpłaszczeniu, przez co światło ulega mniejszemu załamaniu.


Urazy oka

  • Oczy są narażone na wiele różnych urazów

    Oko jest narażone na różne urazy

    Urazy oczu mają wiele przyczyn. Typowe urazy to urazy mechaniczne, optyczne, chemiczne, termiczne lub elektryczne.

    Urazy mechaniczne
    Urazy mechaniczne są powodowane przez pyły lub cząstki stałe, jak np. opiłki lub wióry, drzazgi lub ziarno, które uderzy oko. Pył podrażnia oczy i może powodować stan zapalny. W przypadku takiego urazu najlepszą kuracją jest unikanie dalszych podrażnień oczu, np. dalszego narażenia na pył. Cząstki stałe mogą wniknąć w rogówkę i spowodować jej uraz. W takim przypadku należy udać się do lekarza, który usunie ciało obce, by zapobiec zapaleniu oraz potencjalnym komplikacjom, jak powstanie blizn lub wrzodów rogówki.

    Urazy optyczne
    Urazy optyczne są powodowane przez promieniowanie. Narażenie na intensywne lub długotrwałe promieniowanie lub różnice w natężeniu światła może uszkodzić wzrok. Promienie ultrafioletowe mogą powodować zapalenie spojówek. Problemy nie pojawiają się od razu po ekspozycji na światło, ale kilka godzin później. Może dojść do zapalenia rogówki i spojówek. Te schorzenia są bolesne, ale szybko mijają.

    Światło, które jest zbyt jasne (jak np. światło słoneczne) może oślepiać. Ogranicza ostrość widzenia na krótszy lub dłuższy okres. Tego typu stan jest jednak zwykle tylko tymczasowy.

    Promienie podczerwieni, z którymi pracownicy mają styczność np. podczas prac w odlewniach, mogą spowodować poparzenie siatkówki. Każda osoba permanentnie narażona na światło podczerwone może doświadczyć zamglenia soczewki. Promienie laserowe mogą wypalić otwory w siatkówce i spowodować trwałe uszkodzenie wzroku.

    Uraz chemiczny
    Uraz może być spowodowany przez wiele różnych substancji chemicznych, na przykład roztworów zasadowych lub kwasowych. Kropla kwasu może spowodować owrzodzenie rogówki i pozostawić trwałe blizny. Roztwory zasadowe są potencjalnie bardziej niebezpieczne, gdyż wystarczy kilka kropel, by spowodować trwałe zamglenie całej rogówki.

    Urazy termiczne
    Urazy termiczne są powodowane przez zbyt wysoką lub niską temperaturę. Wysoka temperatura podrażnia rogówkę, która wysycha. Narażenie na niskie temperatury przez dłuższy okres powoduje łzawienie oczu i może także skutkować ich odrmożeniem.


Zobacz więcej informacji o systemach ochrony wzroku 3M