-
Listeria
Listeria monocytogenes jest bakterią Gram-dodatnią, w kształcie pałeczki, o mikroskopijnych rozmiarach, ale budzi duże zainteresowanie wśród organów zdrowia publicznego ze względu na śmiertelność.
Po raz pierwszy zaobserwowana w literaturze naukowej w latach dwudziestych XX wieku, jest szeroko znana wśród mikrobiologów od lat sześćdziesiątych XX wieku. Ten ukryty organizm jest wszechobecny w środowisku, często występuje w wilgotnych warunkach, w tym w glebie, wodach powierzchniowych i rozkładającej się roślinności. L. monocytogenes jest organizmem patogennym odpornym na zasolenie i zdolnym zarówno do wytrzymania, jak i wzrostu w temperaturach poniżej 1°C. Jej wici wyrastające ze ściany komórkowej umożliwiają tej bakterii dużą ruchliwość również w ciele żywicieli w wysokim temperatur.
Listeria monocytogenes to najbardziej patogenny z siedemnastu znanych gatunków Listerii. Tylko jeden inny gatunek tego rodzaju (Listeria ivanovii) jest uważany za chorobotwórczy, ale zamieszkuje głównie ciała zwierząt, a nie ludzi.
„L. mono” nie jest głównym powodem występowania chorób przenoszonych drogą pokarmową, jest jednak nadal jedną z głównych przyczyn śmierci w wyniku chorób przenoszonych drogą pokarmową. Zgodnie z szacunkami Amerykańskich Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) w Stanach Zjednoczonych nabyte zakażenie L. monocytogenes drogą pokarmową w kraju prowadzi do 255 zgonów rocznie. Liczby te spadają w porównaniu z danymi sprzed przełomu wieków, kiedy CDC oszacowało około 500 takich zgonów w Stanach Zjednoczonych rocznie.
Osoby najbardziej dotknięte infekcją bakteryjną L. monocytogenes, listeriozą, to osoby z zaburzeniami pracy układu odpornościowego spowodowanymi lekami przeciwnowotworowymi, AIDS i innymi chorobami. Kobiety w ciąży znajdują się w grupie wysokiego ryzyka zakażeniem bakterią L. mono. Istnieje bardzo duże ryzyko uszkodzenia lub śmierci płodu przed urodzeniem.
Ogólnie rzecz biorąc, wskaźnik śmiertelności najcięższej postaci infekcji wynosi od 15 do 30 procent populacji. Kiedy pojawia się zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych wynikające z zakażenia listerią, śmiertelność może wynosić nawet 70 procent. W przypadku infekcji okołoporodowych / infekcji noworodków jest to ponad 80 procent.
Zagrożenia epidemią, metody detekcji
-
Wiele produktów spożywczych jest związanych z L. monocytogenes, szczególnie jeśli są surowe. Najważniejsze przykłady obejmują gotowe do spożycia produkty przetworzone, drób i mięso, warzywa, owoce morza oraz niewłaściwie pasteryzowane lub niepasteryzowane mleko, sery (szczególnie odmiany miękkie) i lody.
Zanieczyszczenia mogą pochodzić z tych surowców, z powietrza, od pracowników przemysłu spożywczego i ze środowisk przetwórstwa żywności. Większość ekspertów zgadza się, że kontaminacja z powierzchni mających kontakt z żywnością po obróbce stanowi najbardziej wyraźne i aktualne zagrożenie, a powierzchnie mogą być siedliskiem organizmów przez lata. Na przykład identyczny szczep L. monocytogenes pobrany z osoby chorej na listeriozę w 1989 r. wyizolowano ponad dziesięć lat później ze świeżego kawałka indyka wyprodukowanego w tym samym zakładzie przetwórczym.
Kilka głośnych epidemii L. monocytogenes w ciągu ostatniej dekady nękało firmy spożywcze oraz ich konsumentów, przyciągając więcej negatywnej uwagi i zainteresowania inspektorów, mediów oraz opinii publicznej. Niektórzy nazwali rosnące zainteresowanie tym patogenem „histerią dotyczącą Listerii”.
Jak wiadomo, kontrola szczepów Listeria, w tym Listeria monocytogenes, jest kluczowa. Przetwórcy żywności nie mogą tracić czujności w kwestii testowania tego uporczywego patogenu, metodycznie pobierając próbki produktu końcowego i próbki z kluczowych obszarów w środowiskach produkcji żywności, a także z innych powierzchni mających kontakt z żywnością i nie mających kontaktu z żywnością w zakładzie, które mogą być rezerwuarem dla Listerii. Muszą również pamiętać o tym, że L. monocytogenes może rosnąć w chłodnych temperaturach.
Zestawy szybkich testów dla gatunków Listeria, a także patogenu Listeria monocytogenes należą do najszybciej rozwijających się testów w przemyśle spożywczym. Ponieważ globalne wymagania regulacyjne zmieniły się i stały się bardziej rygorystyczne, zapotrzebowanie na testy na detekcję Listerii dramatycznie wzrosło. Ponadto, w miarę globalnego rozwoju przemysłu spożywczego oraz wzrostu konkurencyjności, przetwórcy chcą otrzymywać bardziej szczegółowe wyniki szybciej.
